สิทธิครอบครองในที่ดินมรดก
เรียน ท่านมีชัย ฤชุพันธุ์
ปัญหามีอยู่ว่า คุณย่าเสียชีวิตตั้งแต่ปี พ.ศ. 2532 มีโฉนดที่ดิน 1 แปลง จำนวน 4 ไร่ 2 งาน เป็นชื่อของคุณย่าค่ะ คุณย่ามีลูกทั้งหมด 7 คน ตอนคุณย่าเสียใหม่ ๆ บรรดาพี่น้องทั้งหมดบอกว่าจะยกให้คุณพ่อของดิฉันซึ่งเป็นลูกคนที่ 5 ที่ดูแลคุณย่ามาตลอดโดยวาจา แต่ถึง พ.ศ. 2556 คุณอาซึ่งเป็นลูกคนที่ 6 ขอแบ่งที่ดินแปลงนี้โดยอ้างสิทธิครอบครอง ว่าคุณย่ายกที่ดินให้คุณอาแต่ทายาทที่เหลือทั้ง 6 คนไม่ยอมแบ่งที่ดินให้ แต่ความเป็นจริงแล้วคุณย่าไม่ได้ทำสัญญาอะไรไว้เลยและไม่ได้บอกกล่าวว่ายกที่ดินส่วนนี้ให้คุณอาเลย ตั้งแต่คุณย่าเสียชีวิต ที่ดินแปลงนี้มีคุณพ่อดิฉันและคุณลุงเป็นลูกคนที่ 4 เป็นผู้ครอบครอง คุณพ่อปลูกบ้านและทำประโยชน์บนที่ดินด้านซ้ายของโฉนด คุณลุงปลูกและทำประโยชน์บนที่ดินด้านขวาของโฉนด มาโดยตลอดระยะเวลา 23 ปีตั้งแต่คุณย่าเสียชีวิต เมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน 2556 ศาลเรียกให้ไปไกล่เกลี่ยแล้ว แต่ไม่มีทายาทคนอื่นมาเลย ยกเว้นเพียงคุณพ่อและคุณลุงที่ครอบครองที่ดินมาเพียง 2 คนเท่านั้น และวันที่ 2 ธันวาคม 2556 ศาลนัดพิจารณาแล้ว
ช่วงหลังนี้บรรดาทายาททั้ง 5 คน(ยกเว้นคุณพ่อกับคุณลุง) ของคุณย่าพยายามมาขอแบ่งที่ดินมรดกแปลงนี้ตลอด พยายามพูดคุยหลายครั้งว่าจะให้เงินจำนวน 100,000 บาท แต่ให้สละมรดก แต่ก็ไม่ยอมจะขอเงินคนละ 200,000 - 300,000 บาท
คำถามถามว่า
1. คุณอาซึ่งเป็นลูกคนที่ 6 ขอแบ่งโฉนดที่ดินโดยอ้างสิทธิครอบครอง ขอแบ่งในส่วนที่ดินติดถนนหน้าบ้านคุณพ่อของดิฉัน ทั้ง ๆ ที่ไม่มีหลักฐานว่าคุณย่ายกให้อย่างนี้ ดิฉันและคุณพ่อสามารถยกคำฟ้องได้หรือไม่ ต้องใช้หลักฐานอะไรบ้างค่ะ
2. ที่ดินหน้าบ้านคุณพ่อดิฉันที่คุณอาเรียกร้องขอให้แบ่งนั้นมีจำนวน 2 งาน 50 ตารางวา มีราคาประเมินหรือมีจำนวนทุนทรัพย์หรือราคาที่เรียกร้อง จำนวน 116,550 บาท หากพ่อดิฉันจะขอซื้อที่ดินแปลงนี้เอง จะต้องทำอย่างไรค่ะหากต้องการจะตกลงกันในศาล เพราะทนายคุณอาที่มาในวันที่ไกล่เกลี่ย (วันที่ 13 พฤศจิกายน 2556) บอกให้คุณพ่อกับคุณแม่ฉันไปตกลงกับทนายคุณอาข้างนอกศาล แต่คุณพ่อกับคุณแม่ไม่ยอมไปตกลงค่ะ เพราะเคยคุยกับคุณอาหลายครั้งแล้ว ราคาเพิ่มขึ้นตลอดค่ะ
3. ทายาททั้ง 5 คนที่ไม่ครอบครองที่ดินแปลงนี้ สามารถฟ้องแบ่งที่ดินมรดกนี้ได้หรือไม่ค่ะ หากอายุความเกิน 10 ปี ไปแล้วค่ะ
4. คุณพ่อกับคุณแม่ดิฉันอ้างว่าในกรณีที่ดินมรดกเช่นนี้ คนที่ดูแลคุณย่ามีสิทธิมากกว่า มีกฎหมายข้อไหนบอกหรือไม่ค่ะ ดิฉันพยายามอธิบายหลายครั้งแล้วว่าทรัพย์มรดกต้องแบ่งเท่ากัน หากตกลงกันได้ข้างนอก ก็ให้ทายาทเซ็นต์ชื่อสละมรดกแล้วค่อยโอนที่ดินเป็นชื่อคุณพ่อ แต่ทั้งคุณพ่อและคุณแม่ไม่เชื่อค่ะ
5. หากคุณพ่อดิฉันจะฟ้องทายาททั้ง 6 แบ่งทรัพย์มรดกที่ดินแปลงนี้ โดยอ้างสิทธิครอบครองปัจจุบัน จะแบ่งได้เพียงส่วนของตนเอง คือ 2 งาน 50 ตารางวาหรือในส่วนที่ครอบครองทั้งหมดคือ 3 ไร่ 50 ตารางวาค่ะ (คุณลุงครอบครองเพียง 1 ไร่เท่านั้น)
6. ในวันที่ 2 ธันวาคม 2556 ที่ศาลนัดพิจารณาคดี คุณพ่อดิฉันจำเป็นต้องมีทนายไปเขียนคำให้การหรือไม่ค่ะ คุณพ่อกับคุณแม่เป็นเพียงเกษตรกร ไม่สามารถเขียน-อ่านได้ ดิฉันบอกให้จ้างทนายแล้ว แต่ไม่ยอม จะให้คำการเอง ดิฉันไม่ทราบขั้นตอนในการขึ้นศาล หากให้การโดยวาจาอย่างเดียวได้หรือไม่ เพราะทายาทที่เหลือให้ทนายมาจัดการเองค่ะ
ขอบพระคุณท่านมีชัย ที่ช่วยตอบคำถามค่ะ |