เรียน ท่านอาจารย์ ที่เคารพ
ผมมีข้อสงสัยที่อยากรบกวนท่านช่วยไขปัญหาเกี่ยวกับการแก้ไขเพศของบุคคลในเอกสารทะเบียนราษฎร กล่าวคือ นางสาวมาดแมน (นามสมมติ) ได้ยื่นคำร้องต่อนายทะเบียนเพื่อขอแก้ไขรายการคำนำหน้าชื่อจาก "นางสาว" เป็น "นาย" โดยมีใบรับรองแพทย์จากโรงพยาบาลระบุว่า "ผลการตรวจต่อมไร้ท่อและฮอร์โมนโดยละเอียดพบว่า นางสาวมาดแมนมีระดับฮอร์โมนเพศชายสูงกว่าเพศหญิงโดยทั่วไป และมีระดับฮอร์โมนเพศชายเทียบเคียงกับเพศชายโดยปกติ คณะแพทย์ให้ความเห็นว่าสภาพร่างกายของ นางสาวมาดแมนมีความเข้ากันได้กับผู้ชายมากกว่าผู้หญิง" และจากการสอบปากคำมารดาของนางสาวมาดแมนทราบว่าบุคคลดังกล่าวมีอวัยวะเพศหญิงมาตั้งแต่เกิด แต่ไม่เคยมีประจำเดือนเลย ปัจจุบันอายุ ๓๐ ปีเศษแล้ว
เกี่ยวกับเรื่องนี้ เคยมีคำพิพากษาฎีกาเมื่อประมาณปี พ.ศ.๒๕๒๔ กรณีผู้ชายแปลงเพศจะขอแก้ไขเพศเป็นหญิง ซึ่งศาลวินิจฉัยว่าเพศของบุคคลย่อมถือตามเพศที่ถือกำเนิด คำว่าหญิงหมายถึงผู้ที่สามารถคลอดบุตรได้ ประกอบกับยังไม่มีกฎหมายรับรองการแปลงเพศ ผู้ร้องจึงไม่สามารถแก้ไขเพศได้ นอกจากนี้นางสาวมาดแมน ยังมีอวัยวะเพศหญิงตั้งแต่กำเนิด มิใช่บุคคลที่มีอวัยวะเพศกำกวม กรณีจึงเป็นปัญหาในการปฏิบัติของนายทะเบียนว่าจะสามารถแก้ไขรายการคำนำหน้าชื่อจากนางสาวมาดแมน เป็นนายมาดแมน ได้หรือไม่ ซึ่งผมมีความเห็นว่าควรให้แพทย์ลงความเห็นให้ชัดว่าบุคคลดังกล่าวสามารถคลอดบุตรได้หรือไม่ ถ้าไม่ได้ นายทะเบียนก็สามารถแก้ไขรายการให้ได้ แต่ถ้าแพทย์มีความเห็นว่าสามารถมีบุตร(ตั้งครรภ์)ได้ นายทะเบียนก็ไม่อาจแก้ไขรายการให้ได้
จึงอยากขอคำแนะนำจากท่านอาจารย์เพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติด้วยครับ ขอขอบพระคุณอย่างสูง และขอให้ท่านมีสุขภาพแข็งแรงครับ