กราบเรียนอาจารย์ด้วยความเคารพ
เมื่อปี 2554 กำนันและนายกทำโครงการขุดลอก และขุดหลอกคลอง ขุดทางน้ำที่ไหลผ่านนา(ที่มีโฉนด)ให้เป็นคลอง ทำคันนา (ถนน) ให้กว้างใหญ่ผ่านที่นาทำเป็นคันคลอง โดยขุดละเมิด บุกรุกโดยไม่บอกกล่าวเจ้าของที่นา ทำให้ชาวนาเสียสิทธิประโยชน์ในการทำมาหากิน บางรายมี 10 ไร่ เหลือ9 ไร่ บางรายมี 5 ไร่ เหลือ3 ไร่เศษ ถ้าชาวนาจะฟ้องร้องว่าละเมิด บุกรุกขอให้นายกเทศบาล และกำนันชดใช้ค่าเสียหาย กราบเรียนถามท่านว่า
1. อายุความในขณะนี้ (ปี 2555) หมดอายุความแล้วหรือยังครับ
2.ชาวนาสามารถฟ้องบุกรุก ละเมิดคดีอาญาได้หรือไม่และฟ้องร้องคดีแพ่งเรียกค่าเสียหายจากนายกเทศบาล,กำนัฯ,และกรมชลประทานได้หรือไม่
3.ฟ้องร้องเรียกค่าทนายได้หรือไม่
4.ฟ้องผู้ตรวจการแผ่นดินหรือผู้ตรวจการรัฐสภาได้หรือไม่ครับ
กราบขอบพระคุณที่กรุณาแนะนำให้ความรู้ครับ
1.-2 อายุความเรื่องละเมิดมีเพียง ๑ ปี นับแต่วันที่รู้ถึงการละเมิดและคนทำละเมิด ส่วนอายุความบุกรุก ตราบใดที่ยังบุกรุกอยู่ ก็ยังไม่หมดอายุความ ส่วนการฟ้องเพื่อเอาที่ดินคืนนั้นถ้ายังไม่พ้น ๑๐ ปี ก็ฟ้องเอาคืนได้
3. ได้ แต่ศาลไม่ได้ให้ตามที่จ่ายจริง แต่ให้ตามอัตราที่ศาลกำหนดซึ่งมักจะต่ำกว่าค่าทนายที่ได้จ่ายไปจริง
4. ร้องเรียนไปได้ แต่กว่าจะรู้ผลก็อาจหมดอายุความแล้ว