ในหมู่บ้านผม มีอ่างน้ำของหมู่บ้านที่กั้นลำห้วยเป็นอ่างสาธารณะ ใช้ประโยชน์ร่วมกันมาเกือบ 50 ปี บัดนี้มีบุคคลบางคนที่เป็นข้าราชการในหมู่บ้าน มาทำการถมที่ออกจากสันอ่างออกไป และเตรียมการสร้างบ้าน มีการเตรียมเสาเข็ม จำนวนหนึ่ง  กระผมได้สอบถามนิติกรของ อบต. ในกรณีนี้  ท่านตอบว่าไม่ทราบรายละเอียดแต่ได้กล่าวว่า ได้มีการขออนุญาตจากอบต. แล้ว  และเขามีเอกสารสิทธิ์เข้ามาเกือบถีงสันอ่างด้านบนที่เป็นถนน(สันอ่างเป็นลักษณะสามเหลี่ยม ฐานใหญ่  ยอดเล็ก ด้านบนเป็ถนน)  ใจจริงก็ไม่ค่อยอยากยุ่ง  แต่มาคิดอีกทีว่าถ้าไม่ถูกต้องก็น่าจะดำเนินการบางอย่าง ไม่เช่นนั้น สาธารณสมบัติจะสูญหาย จึงใคร่เรียนถามท่านอาจารย์ในแง่มุมกฎหมายครับ

1. สันอ่างเป็นพื้นที่สาธารณะ หรือไม่  กินอาณาเขตแค่ไหน นับจากฐานเลยหรือจากส่วนใด

2.การตอกเสาเข็มเข้าไปในสันอ่างหรือส่วนใดๆของสันอ่าง เป็นการทำลายสาธารณะสมบัติหรือไม่

3.ผมเป็นผู้เสียหายในกรณีนี้หรือไม่  มีสิทธิ์ดำเนินการเพียงใดในขอบเขตของกฎหมาย

4. จากข้อ 1 หากผมเข้าใจถูก ว่าฐานของอ่างเป็นส่วนหนึ่งของสันอ่าง และเป็นที่สาธารณะ  การออกเอกสารสิทธิ์ของสำนักงานที่ดินที่กินลึกเข้าเกือบครึ่งของพื้นที่ลาดเอียงด้านข้างของอ่าง กระทำได้หรือไม่ และชอบด้วยระเบียบหรือไม่

5. ถ้าข้าราชการสำนักงานที่ดินกระทำการออกเอกสารสิทธิ์ที่ไม่ชอบ(หลายแปลง)  แต่ได้ถูกออกจากราชการไปแล้ว(จากพยานหลักฐานความผิดในที่ดินบางแปลง) ถือว่าความผิดจบสิ้นแล้วหรือไม่  และการกระทำที่ทำไปในส่วนที่ไม่ได้นำมาเป็นมูลเหตุในการดำเนินการทางวินัย จะสามารถร้องขอตรวจสอบได้หรือไม่

 ขอบคุณอาจารย์ล่วงหน้าครับ

1.  บอกไม่ได้ว่าสันอ่างเป็นที่สาธารณะหรือไม่ เพราะขึ้นอยู่กับว่าอยู่ในพื้นที่ของใคร

2. ก็ต้องดูว่าเป็นที่ดินของเขาหรือไม่

3. ถ้าเป็นที่ดินสาธารณะ และคุณใช้ประโยชน์อยู่ คุณก็เป็นผู้เสียหาย

4. ข้อสำคัญไม่ได้อยู่ที่ว่าเป็นที่ลาดเทของสันอ่างหรือไม่ แต่อยู่ที่ว่าที่ดินนั้นเป็นของใคร  ถ้าคุณสงสัยก็ควรให้กำนันใหญ่บ้านหรือ อบต.ไปตรวจสอบรังวัดดูให้ดีก่อน

5. การลงโทษอาจทำไม่ได้ แต่ถ้าการออกเอกสารสิทธินั้นผิด ก็ร้องให้เจ้าพนักงานที่ดินตรวจสอบ และเพิกถอนได้